ارزیابی تحمل تود های خربزه بومی کشور به بیماری پژمردگی آوندی خربزه (fusarium oxysporum f. sp. melonis )

طالبی-خربزه (cucumis melo l.) یکی از محصولات مهم و با ارزش است که متعلق به تیره کدوسانان (cucurbitaceae) می باشد. بیماری پژمردگی آوندی خربزه و طالبی با عامل fusarium oxysporum f. sp. melonis از مهمترین عوارض و مشکلات این محصول در اغلب نقلط دنیا می باشد. در کشور ما نژاد 1 و 1.2 آن رایج است. در حال حاضر از بهترین راه های مبارزه با بیماری های خاک زاد از جمله فوزاریوم معرفی ارقام مقاوم یا ارقام متحمل و دارای مقاومت نسبی می باشد. در این تحقیق میزان مقاومت 57 توده خربزه و طالبی به جدایه مهارلو از نژاد 1.2 بیماری، همچنین میزان فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و فنل کل در ریشه توده های مختلف در طی توسعه عامل بیماری در روزهای 0، 2، 4، 6 و 8 بعد از مایه زنی قارچ عامل بیماری مورد بررسی قرار گرفت. در بررسی های ارزیابی مقاومت توده ایزابل دارای کمترین شدت بیماری و سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری و به عنوان مقاوم ترین توده و توده شادگانی2 درای بیشترین شدت آلودگی و سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری به عنوان حساس ترین توده شناخته شد. میزان فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و فنل کل در توده های مختلف و همچنین روزهای مختلف اندازه گیری اختلاف معنی داری وجود داشت. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای توده های مورد بررسی را به سه گروه تقسیم کرد. بیشترین فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، پراکسیداز در روز چهارم و بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز و فنل کل در روز ششم مشاهده شد. بیشترین فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز در توده های نیمه مقاوم در روز ششم و در توده های حساس و بسیار حساس در روز چهارم مشاهده گردید. گروه های نیمه مقاوم و بسیار حساس بیشترین فاصله (08/9) را از هم نشان دادند که می توان از این توده ها به عنوان والدین تلاقی برای دستیابی به هتروزیس مناسب برای صفات مورد نظر بدست آورد.